Wczoraj późnym wieczorem pojawił się projekt ustawy zmieniającej ustawę o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw.
Jakie zmiany nadchodzą?
W liczącym 117 stron projekcie pojawiło się wiele ciekawych rozwiązań. Dziś wskażę to rozwiązanie, które pozwoli pracodawcom zachować zgodność z prawem w zakresie wstępnych, okresowych i kontrolnych badań lekarskich oraz umożliwi przeprowadzanie skutecznych rekrutacji.
Rozwiązanie, o którym mowa zostało zaproponowane w art. 1 pkt 8 projektu ustawy:
Jak widać obydwa warunki umożliwiające zawieszenie obowiązków wynikających z art. 229 § 2 i §4-5 kodeksu pracy już się niestety ziściły. Stan zagrożenia epidemicznego na obszarze RP ogłoszono od dnia 15.03.2020 r. Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 13.03.2020 r. (Dz. U. 2020 poz. 433), a stan epidemii ogłoszono od dnia 20 marca 2020 r. Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z tej samej daty (Dz. U. 2020 poz. 491).
Zwolnienie z obowiązków badań.
Jeżeli projekt ustawy nie ulegnie zmianom w trakcie dalszego procesu legislacyjnego to dojdzie do zawieszenia następujących obowiązków:
– podlegania przez pracownika okresowym badaniom lekarskim (art. 229 § 2 kodeksu pracy),
– niedopuszczenia do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwskazań do pracy (art. 229 § 4 kodeksu pracy),
– skierowania przez pracodawcę pracownika na wstępne, okresowe i kontrolne badania lekarskie (art. 229 § 4a kodeksu pracy).
Takie wstrzymanie obowiązków, w czasie trwania stanu epidemii, pozwoli nie tylko kontynuować zatrudnienie obecnych pracowników, których okres ważności badań zbliża się ku końcowi, ale też nie będzie powodował negatywnych konsekwencji w przypadku nieważności już takich badań. Przede wszystkim uratuje przedsiębiorcę, któremu w obecnym trudnym momencie potrzeba rąk do pracy i dzięki takim zmianom będzie mógł przeprowadzić skuteczną rekrutację.
Oczywiście projekt ustawy przewiduje termin zawieszenie wskazanych obowiązków. Pracodawca i pracownik zostaną zobowiązani, w terminie nie dłuższymi niż 60 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii (art. 12 pkt 2 ustawy z 2.03.2020 r.), do wykazania stanu zdrowia pozwalającego pracownikowi świadczyć stosunek pracy:
Od kiedy zaczną obowiązywać zmiany?
Najbliższe posiedzenie Sejmu zostało zaplanowane na 25/26 marca 2020 r., a Senatu na 22/23 kwietnia 2020 r., choć oczywiście Senat może zebrać się wcześniej. Podpis Prezydenta RP oraz publikacja ustawy w Dzienniku Ustaw to w stanie epidemii raczej godziny, a nie dni.
Mimo możliwości szybkiego uchwalenia przepisów omawiane zmiany wejdą ze wsteczną mocą obowiązywania. Projekt ustawy przewiduje, że zawieszenie obowiązku posiadania aktualnych badań wstępnych, okresowych i kontrolnych zacznie obowiązywać od dnia 8 marca 2020 r. (art. 59 pkt 2 lit c projektowanej ustawy).
To jest dobra wiadomość dla pracodawców.
AKTUALIZACJA – 26.03.2020 r.:
Pojawił się dziś w obiegu projekt ustawy datowany na 25.03.2020 r., w którym doszło do sporej zmiany. Nie zostanie zawieszony obowiązek wynikający z art. 229 § 4a kodeksu pracy dotyczący przeprowadzania wstępnych i kontrolnych badań lekarskich:
Pracodawcom pozostanie zapewne możliwość skierowania pracownika na badania wstępne lub kontrolne dokonywane przez innego lekarza niż uprawnionego do przeprowadzania badań wstępnych lub kontrolnych, co na pewno zwiększy szansę na ich przeprowadzenie.
Kolejnym rozwiązaniem umożliwiającym przeprowadzenie takiego badania jest wskazanie, że może zostać ono wykonane za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności, a samo orzeczenie lekarskie może przybrać formę elektronicznego dokumentu opatrzonego m.in. kwalifikowanym podpisem elektronicznym albo podpisem zaufanym (projektowany art. 12a ust. 3 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych).
Ważnym elementem dotyczącym orzeczeń lekarskich (wstępnych, okresowych i kontrolnych) związanych ze stosunkiem pracy jest to, że zgodnie z projektowanym art. 31m ustawy COVID-19 zachowują swoją ważność jeżeli upłynęła ona po dniu 7.03.2020 r.:
Trzeba mieć nadzieję, że projektowane powyżej zmiany umożliwiają, w tych trudnych czasach, skuteczne i zgodne z przepisami procesy rekrutacyjne. Oby takich procesów było jak najwięcej.
