Trudno coś zdjąć jeśli tego nie mamy na sobie. Za przykład zupełnie innego toku myślenia może posłużyć zakres zmian, które opisuje druk VIII kadencji Sejmu RP o numerze 851.
W pierwotnym, rządowym projekcie z dnia 9 września 2016 r. ustawy o zmianie ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki oraz niektórych innych ustaw, znajdujemy taką oto treść art. 2 (tutaj treść):
„ W ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 133, z późn. zm. ) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 87:
- a) 6 otrzymuje brzmienie:
„§ 6. Informacje zawarte w oświadczeniu, o którym mowa w § 1, są jawne, także co do imienia i nazwiska, z wyjątkiem danych adresowych, informacji o miejscu położenia nieruchomości, a także informacji umożliwiających identyfikację ruchomości sędziego. Na wniosek sędziego, który złożył oświadczenie, podmiot uprawniony, zgodnie z § 2 lub § 4, do odebrania oświadczenia może zdecydować o objęciu informacji zawartych w oświadczeniu ochroną przewidzianą dla informacji niejawnych o klauzuli tajności „zastrzeżone”, określoną w przepisach ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych, jeżeli ujawnienie tych informacji mogłoby powodować zagrożenie dla sędziego lub osób dla niego najbliższych.”
Widzimy tutaj próbę objęcia pewnych informacji ochroną taką jaką objęte są informacje niejawne, którym nadano klauzule tajności „zastrzeżone”. Czyli jawne informacje chronimy poprzez zapewnienie środków bezpieczeństwa przewidzianych dla informacji niejawnych o klauzuli tajności „zastrzeżone”. Ochrona ta polega, zgodnie z treścią § 7 pkt 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 maja 2012 r. w sprawie środków bezpieczeństwa fizycznego stosowanych do zabezpieczania informacji niejawnych (Dz. U. z 2012 r., poz. 683), na:
„ Informacje niejawne o klauzuli „zastrzeżone” przetwarza się w pomieszczeniu lub obszarze wyposażonych w system kontroli dostępu i przechowuje się w szafie metalowej, pomieszczeniu wzmocnionym lub zamkniętym na klucz meblu biurowym. „
Takie informacje, mimo nie zawierania w sobie informacji niejawnych, należy przesyłać zgodnie z treścią § 12 pkt. 3 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2011 r. w sprawie nadawania, przyjmowania, przewożenia, wydawania i ochrony materiałów zawierających informacje niejawne (Dz. U. z 2011 r., nr 271, poz. 1603):
„Przesyłkę zawierającą informacje niejawne o klauzuli „poufne” lub „zastrzeżone” przewozi i ochrania co najmniej jeden konwojent posiadający odpowiednie poświadczenie bezpieczeństwa lub upoważnienie.”
W mojej opinii, na dokumencie zawierającym informacje objęte ochroną przewidzianą dla informacji niejawnych o klauzuli tajności „zastrzeżone”, nie można umieścić klauzuli tajności, a także symbolu oznaczenia klauzul tajności, jakim w tym przypadku jest określenie „Zastrzeżone” oraz litera „Z”.
Nie możemy postąpić zgodnie z treścią § 2 ust. 1 oraz § 4 ust. 4 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie sposobu oznaczania materiałów i umieszczania na nich klauzul tajności (Dz. U z 2011 r., Nr 288, poz. 1692), albowiem informacje te nie zawierają informacji niejawnych, o których mowa w art. 1 ustawy o ochronie informacji niejawnych. Powinno się nanieść na nie jedynie informację, o objęciu ich wspomnianą powyżej ochroną, co umożliwi odróżnienie takich informacji od innych jawnych informacji, które nie podlegają opisanym powyżej regulacją.
Wracając do procesu legislacyjnego możemy odnotować, że w dniu 6 października 2016 r. odbywa się 27 posiedzenie Sejmu, gdzie dochodzi do I czytania druku numer 851. Efektem tego posiedzenie jest m.in. skierowanie tego projektu do sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. W dniu 27 października 2016 r. (tutaj treść) dochodzi do obrad nad omawianym projektem i powstaje sprawozdanie komisji przedstawione w druku o numerze 964 (tutaj treść).
W sprawozdaniu tym zapoznajemy się z treścią projektu ustawy z dnia o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw, a nie z projektem ustawy o zmianie ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki oraz niektórych innych ustaw, co jest efektem uwag legislatorów sejmowych. Odnajdujemy w tym projekcie dwa zdania, których nie było w pierwotnej treści:
„§ 6. (…) Minister Sprawiedliwości jest uprawniony do zniesienia tej klauzuli. W stosunku do tego uprawnienia przepisu art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych nie stosuje się.”
I teraz zaczyna się ciekawie. Mamy zdjąć spodnie, których ewidentnie nie założyliśmy. Pomijam tutaj fakt, kto te spodnie zdejmuje. Można zmienić nasze przyzwyczajenie do robienia tego osobiście. Istnieje szansa na wprowadzenie wyjątku od jednej z podstawowych zasad ochrony informacji niejawnych, o której mowa w art. 6 ust. 3 tej ustawy, a więc od zasady posiadania pisemnej zgody osoby nadającej klauzule do jej zniesienia.
Rodzi się jednak podstawowe pytanie: Czy można znieść coś czego nie nadano ?
Jak widać można to projektować i zapewne wprowadzić w życie. Ustawodawca w dwóch zdaniach uznał, że objęcie ochroną pewnych informacji zawartych w oświadczeniu majątkowym jest tożsame z nadaniem im klauzuli informacji niejawnych, a więc istnieje możliwość jej zniesienia.
Trudno w treści omawianego dokumentu odnaleźć podstawę prawną, dla organu przyjmującego oświadczenie majątkowe, do podzielenia się z Ministrem Sprawiedliwości wiedzą jaka osoba, w jakim zakresie złożyła wniosek o objęcie ochrony danych zawartych w oświadczeniu majątkowym i jakim osobom w jakim zakresie organ przyjmujący zastrzegł dane.
Jeżeli Ministra Sprawiedliwości chce się wyposażyć w uprawnienie znoszenia „klauzuli” to musi On wiedzieć o jej nadaniu, a więc zapoznać się z treścią dokumentu, którego ona dotyczy. Tym bardziej Minister Sprawiedliwości powinien znać treść dokumentu, którem ma znieść klauzulę tajności.
Jestem bardzo ciekaw, czy w rzeczywistości dojdzie do sytuacji, w której organ uprawniony do odbierania oświadczeń majątkowych przekaże omawiane informacje Ministerstwu Sprawiedliwości.
Idąc dalej w dniu 3 listopada 2016 r. dochodzi, na 29 posiedzeniu Sejmu VIII Kadencji, do II czytania. Projekt zostaje ponownie skierowany do pracy w Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. W tym samym dniu powstaje sprawozdanie komisji przedstawione w druku numer 964–A (tutaj treść). Następnego dnia odbywa się III czytanie i w jego wyniku powstaje tekst ustawy przekazany do Senatu.
W związku z tym, że prace w Senacie RP nie skupiają się na treści § 6 to pozwolę sobie ich nie omawiać. Ważne, że w dniu 30 listopada 2016 r. na 31 posiedzeniu Sejmu RP zostaje uchwalona ustawa o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw, którą w dniu 1 grudnia 2016 r. przekazano Prezydentowi RP do podpisu.
Skierowana do Prezydenta RP ustawa zawiera dwa jakże ciekawe zdania o nowych kompetencjach Ministra Sprawiedliwości. Znając motywację ustawodawcy do wprowadzenia jawności oświadczeń majątkowych Prezydent RP zajmie swoje stanowisko do końca obecnego roku, a więc będzie temat na kolejny post.